doğru zaman deyə bir şey yoxdu.Həyatda qarşılaşacaqlarına heç vaxt tam olaraq hazır ola bilmirsən.İnsan planları üçün doğru zamanı gözlüyür.O gün gəlsin bunu edərəm , bu bitsin sonra baxaram və s. Halbuki hər zaman planlamadığın hadisələr də paraleldə yaşanmağa davam edir və həyatın daha da şaxələnir.İndi geri dönüb baxanda , həyatımda heç mükəmməl başlanğıclar yoxdu.Bir qərar verib yola çıxırsan və hər şey elə yolda formalaşır.Məncə əgər beyninizin arxasında qalmış bir fikir, düşüncə , hiss , plan varsa onu ordan çıxarıb analiz edin və reallaşdırmağı yoxlayın.Nəysə uzattım , qısaca hər zaman praktika > theory . Heç nə kağızda yazıldığı kimi deyil , ancaq yoxlayaraq öyrənirsən həyatı.
111 il əvvəl, sanki, öz dövrünün millətçi-patriot olmayan intellektuallarını və ya onun nöqteyi-nəzərində psevdo-intellektuallarını öz müasirləri sabir (#296479) və hacıbəyov (#307443) kimi tənqid edən, "müsəlman ürəfaları" *
intellektualları
adlı satirik bir şeir yazmış şair -*
o dövr siyasi-ideoloji cərəyanlarını, baş vermiş tarixi hadisələri göz önünə gətirdikdə - xüsusən, 1905 - 1907-ci illərdə baş vermiş erməni - tatar qırğınlarını və 1908-ci ildə osmanlıda ikinci məşrutiyyət dövrünün əsasını qoyan gənc türklər inqilabını, hiss olunur ki, müəllim, hadisələrdən bərk şəkildə təsirlənmiş, öz hislərini cilovlaya bilməmiş və əli bəy hüseynzadənin də təsiri ilə qatı millətçi pafosa bürünərək avropapərəst intellektualları bu şeiri ilə sərt tənqidə məruz qoymağa çalışmışdır...
Yeri düşsə əgər müsəlmandır,
Vaxt olur ya İvan, ya Vartandır.
O nə bundan, düzü, nə ondandır,
Yeni bir şey, əcaib insandır.
Geyinir “en qrand” *
kübarcasına
, gəzir “ala-şiq” *
dəbdəbəli
,
Başda bir şapqa, əldə bir zontiq.
Rus, frəng ləhcəsi deyir “bon”dur *
yaxşı
,
Türk dilin sevməyir: “moveton”dur *
pis tonlu
.
Nə “Həqiqət”, nə də “Günəş” oxuyur,
O ya “Morninq” və ya “Deba” oxuyur.
Danışır ya frəngi, ya rusi,
Metropoldur yeri, ya San-susi.
Yuxudan durmağı saat birdə,
Çay içir orda, yatdığı yerdə.
Saat üçdə durur yeyir “dine” *
nahar
,
Saat altı olar, yeyər “dejune” *
şam
.
Professor olub bizim “müsyö”,
Öyrənib “bonjur” ilə bir “adyö” *
xudahafiz
,
Götürür felyetondan ünvanı,
Dağıdır söhbət ilə dünyanı.
Mətləbi başlayır o, Homerdən,
Danışır Götedən, ya Şillerdən.
Bəd deyil Kant, Marks ya Bualo,
Vəli xoş gəlməyir ona Hüqo.
Adların öyrənib bu əşxasın,
Başın aldatmağa əvam-nasın.
Təkcə o, arif, aqil insandır,
Başqalar cümlə vəhşi, heyvandır.
Bir ağıllı odur, qalan dəlidir,
Əcəba, halbuki o cəzvəlidir *
narazı
.
Dolanır restoranları sərxoş,
Cibi boş olsa səhldir *
asan
, başı boş.
Millətin boynuna qoyur minnət,
Umur etsin hamı ona hörmət.
Onun axmaqlığı mühəqqəqdir *
təsdiq olunmuş
,
Ona hörmət edən də əhməqdir.
qeyd. şeiri təsadüfən alman türkoloq michael reinhard hessin facebook profilində gördüm. alman dilinə də tərcümə edib.
sumqayıtdan ötrü darıxmıram, nə vaxt getsəm tez zamanda ordan çıxmaq istəyirəm. harasına dönsəm hansısa köhnə dostumun evi, nə vaxtsa yanına hazırlığa getdiyim müəllimin adresi, təzə açılanda hamının doluşduğu indilərdəsə bomboş olan hansısa mağaza. hamısı sadəcə nostalgiya və ürək ağrısı verir. yenə də, günü bugünə qədər həyatımda iz qoymuş, ruhuma yaxın hiss etdirən insanları ya sumqayıtda tanımışam, ya da çoox əlaqəsiz yerlərdə tanış olub sonradan sumqayıtlı olduğunu öyrənmişəm. bu o qədər çox baş verib ki, artıq qəbullanmışam ki, hər nə qədər ordan qaçsam və bağlarımı qoparmağa çalışsam da nəsə şüuraltı bir xüsusiyyət məni dünyanın o biri ucuna getsəm də sumqayıta bağlayacaq.
doğru zaman deyə bir şey yoxdu.Həyatda qarşılaşacaqlarına heç vaxt tam olaraq hazır ola bilmirsən.İnsan planları üçün doğru zamanı gözlüyür.O gün gəlsin bunu edərəm , bu bitsin sonra baxaram və s. Halbuki hər zaman planlamadığın hadisələr də paraleldə yaşanmağa davam edir və həyatın daha da şaxələnir.İndi geri dönüb baxanda , həyatımda heç mükəmməl başlanğıclar yoxdu.Bir qərar verib yola çıxırsan və hər şey elə yolda formalaşır.Məncə əgər beyninizin arxasında qalmış bir fikir, düşüncə , hiss , plan varsa onu ordan çıxarıb analiz edin və reallaşdırmağı yoxlayın.Nəysə uzattım , qısaca hər zaman praktika > theory . Heç nə kağızda yazıldığı kimi deyil , ancaq yoxlayaraq öyrənirsən həyatı.
